Μάθημα : Ψηφιακό Αποθετήριο Εκπαιδευτικού Υλικού Μουσείου Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης

Τάξεις: Νηπιαγωγείο και τρεις πρώτες τάξεις Δημοτικού.

Μαθησιακοί Στόχοι: 

• Διερεύνηση των προϋπαρχουσών γνώσεων των παιδιών γύρω από τη γιορτή των Χριστουγέννων.
• Ανάπτυξη της ικανότητας διάκρισης και ταξινόμησης αντικειμένων με βάση πολιτισμικά και εθιμικά χαρακτηριστικά.
• Καλλιέργεια της παρατηρητικότητας και της κριτικής σκέψης με παιγνιώδη τρόπο.
• Εξοικείωση με τη χρήση διαδραστικών ψηφιακών εργαλείων (H5P) ως μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:

• Να αναγνωρίζει παραδοσιακά και σύγχρονα στοιχεία της χριστουγεννιάτικης παράδοσης (π.χ. δέντρο, στολίδια, καμπάνες, κουραμπιέδες).
• Να ταξινομεί τα αντικείμενα ανάλογα με τη θεματολογία τους (Χριστούγεννα vs άσχετα αντικείμενα).
• Να αναπτύξει συμβολική σκέψη, κατανοώντας τι εκπροσωπεί κάθε αντικείμενο.
• Να ενισχύσει το ενδιαφέρον και την προσδοκία για την επίσκεψη στο μουσείο, αποκτώντας σχετικό υπόβαθρο.

Χρονική Διάρκεια: 

10-15 λεπτά (Ο χρόνος μπορεί να διαφέρει ανάλογα και με την ηλικία του παιδιού).

Τάξεις: Νηπιαγωγείο και τρεις πρώτες τάξεις Δημοτικού. 

Μαθησιακοί Στόχοι: 

• Τα παιδιά ανακαλύπτουν τις διαφορετικές εκδοχές των κάλαντων ανά περιοχή της Ελλάδας.
• Κατανοούν και εξοικειώνονται με τις μουσικές, γλωσσικές και ρυθμικές ιδιαιτερότητες ανά γεωγραφική περιοχή.
• Γνωστική επαφή με το γεωγραφικό περιβάλλον: Μαθαίνουν να εντοπίζουν περιοχές στον χάρτη.
• Διαδραστική μάθηση: Ενισχύεται η εξοικείωση με ψηφιακά εργαλεία.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:

• Να αναγνωρίζουν και να διαφοροποιούν τα κάλαντα από διάφορες περιοχές (π.χ. Μακεδονία, Κρήτη, Ήπειρος).
• Να τοποθετούν περιοχές στο χάρτη σχετικές με τα κάλαντα.
• Να περιγράφουν βασικά χαρακτηριστικά κάθε εκδοχής (ρυθμός, μελωδία, ειδικά στοιχεία).
• Να εκφράζουν εντυπώσεις και προτιμήσεις και να συσχετίζουν τα κάλαντα με πολιτισμικά και κοινωνικά πλαίσια.

Χρονική Διάρκεια:

15-20 λεπτά.

Τάξεις: Νηπιαγωγείο και τρεις πρώτες τάξεις Δημοτικού.

Μαθησιακοί Στόχοι:

• Ανάπτυξη της ικανότητας των παιδιών για σύνδεση ήχων με τα οπτικά ερεθίσματα (εικόνες).
• Ενίσχυση της μνήμης και της συγκέντρωσης μέσω της αντιστοίχισης.
• Εξοικείωση με σύμβολα και ήχους των Χριστουγέννων.
• Εξοικείωση με τα εργαλεία της  H5P και τη διαδραστική τεχνολογία.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:

• Να αναγνωρίζουν τον σωστό ήχο που αντιστοιχεί σε κάθε αντικείμενο των Χριστουγέννων.
• Ακριβής συνδυασμός οπτικού και ακουστικού ερεθίσματος.
• Να κρατούν στο μυαλό προσωρινά πληροφορίες υπό πίεση (ενίσχυση της εργαζόμενης μνήμης).
• Να κατανοήσουν τα χριστουγεννιάτικα στοιχεία, ενισχύοντας το πολιτισμικό τους υπόβαθρο.

Χρονική Διάρκεια: 

10–15 λεπτά για ένα πλήρες γύρισμα καρτών και αντιστοίχιση.

Τάξεις: Νηπιαγωγείο και τρεις πρώτες τάξεις Δημοτικού.

Μαθησιακοί Στόχοι:

• Εμβάθυνση στην αρχαία ελληνική παράδοση: Εισαγωγή και κατανόηση του εθίμου της Ειρεσιώνης και της σημασίας του ως προγόνου του Χριστουγεννιάτικου δέντρου.
• Μέσω της κρεμάλας, ενισχύονται η ικανότητα αναγνώρισης γραμμάτων και η εξάσκηση στην ορθογραφία. 
• Ανάπτυξη Οπτικο-κινητικών δεξιοτήτων και ταξινόμησης: Με το drag-and-drop, τα παιδιά επιλέγουν και τοποθετούν τα σωστά αντικείμενα με συνέπεια και εστίαση.
• Πολιτισμική κατανόηση: Τα παιδιά μαθαίνουν γιατί η Ειρεσιώνη στολίζονταν με συγκεκριμένα στοιχεία – κατανόηση των συμβολισμών.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:

• Αναγνωρίζουν τι ήταν η Ειρεσιώνη και πώς αυτή συνδέεται με το σύγχρονο χριστουγεννιάτικο δέντρο.
  
• Μπορούν να εξηγήσουν τον λόγο για τον οποίο στολίζονταν (με βάση τα φθινοπωρινά αγαθά και τα σύμβολα ευφορίας).
  
• Κατανοούν την ιστορική διαδρομή αυτού του εθίμου από την αρχαιότητα έσω τη σύγχρονη Ελλάδα.
  
• Εξασκούν ορθογραφική γνώση και δεξιότητες ταξινόμησης.

Χρονική Διάρκεια:

• Κρεμάλα: περίπου 5–10 λεπτά, ανάλογα με την εξοικείωση των παιδιών με τη λέξη.
• Drag-and-Drop με στολισμό: περίπου 5 λεπτά.
• Συμπληρωματική συζήτηση/ανάλυση: 5–10 λεπτά — για να μοιραστούν τα παιδιά την κατανόησή τους για το έθιμο.

Τάξεις: Νηπιαγωγείο και τρεις πρώτες τάξεις Δημοτικού.

Μαθησιακοί Στόχοι: 

• Κατανόηση διαφορετικών εορτών και συμβόλων της ελληνικής παράδοσης.
• Ανάπτυξη της ικανότητας διάκρισης και ταξινόμησης μεταξύ δύο πολιτισμικών εννοιών.
• Ενίσχυση οπτικοκινητικής δεξιότητας με τη χρήση drag‑and‑drop.
• Ενίσχυση ακουστικής μνήμης και ανάπτυξη κριτικής σκέψης: Μέσω της συζήτησης για το γιατί ένα αντικείμενο ταιριάζει με κάθε παράδοση.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:

• Οι μαθητές/τριες μπορούν να εξηγήσουν τι είναι οι Καλικάντζαροι — π.χ. άτακτα πνεύματα που εμφανίζονται και προκαλούν φασαρία ή κάνουν αταξίες.
• Να εξηγήσουν τι είναι οι Μωμόγεροι — δρωμένο με ρίζες στην ποντιακή παράδοση, με μεταμφιέσεις, που γιορτάζουν και χορεύουν για  τη νέα χρονιά
• Να διακρίνουν τα λαογραφικά στοιχεία που συνδέονται με κάθε παράδοση — αντικείμενα, στολές, στόχος του εθίμου κ.ά.
• Να συζητήσουν πολιτισμικά, κατανοώντας ότι διαφορετικά μέρη της Ελλάδας έχουν διαφορετικά έθιμα και συμβολισμούς.

Χρονική Διάρκεια:

• Περίπου 10 λεπτά.
  
• Συζήτηση/Εμβάθυνση: 10–15 λεπτά, όπου τα παιδιά εξηγούν τις επιλογές τους και μαθαίνουν για το έθιμο των Μωμόγερων.

Τάξεις: Νηπιαγωγείο και τρεις πρώτες τάξεις Δημοτικού.

Μαθησιακοί Στόχοι:

• Κατανόηση λαογραφικών στοιχείων: Το παιδί μαθαίνει και διακρίνει δύο σημαντικές φιγούρες της ελληνικής παράδοσης - τους Μωμόγερους και τους Καλικάντζαρους.
• Μέσα από ταύτιση με μία από τις δύο μορφές, το παιδί βιώνει πιο ουσιαστικά τα πολιτιστικά χαρακτηριστικά τους.
• Ενίσχυση πολυτροπικής μάθησης: Το παιδί αλληλεπιδρά με κείμενο, εικόνα, gif, εξασκώντας δεξιότητες παρατήρησης, κριτικής σκέψης και αισθητικής αντίληψης.
• Αναστοχασμός και αποτίμηση εμπειρίας: Μετά την επίσκεψη στο μουσείο, η δραστηριότητα βοηθά το παιδί να συνδέσει όσα έμαθε με τη δική του προσωπικότητα.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:

• Το παιδί μπορεί να περιγράψει βασικά χαρακτηριστικά των Μωμόγερων και των Καλικάντζαρων.
• Να ταυτιστεί με έναν από τους δύο τύπους, αξιοποιώντας στοιχεία που έμαθε και αντιστοιχώντας τα με δικές του προτιμήσεις ή συμπεριφορές.
• Να αιτιολογήσει την επιλογή του (π.χ. “Είμαι Καλικάντζαρος γιατί μου αρέσει να κάνω αστεία και φασαρία”).
• Να θυμηθεί και να ανακαλέσει πληροφορίες που αποκτήθηκαν κατά την επίσκεψη στο μουσείο ή τις προηγούμενες δραστηριότητες.
• Να ενισχύσει την πολιτιστική του συνείδηση, αναγνωρίζοντας τη σημασία των εθίμων.

Χρονική Διάρκεια:

• 5–10 λεπτά (ανάλογα με τον ρυθμό κάθε παιδιού).
• Συζήτηση ή ανάλυση μετά την ολοκλήρωση: 10–15 λεπτά.