Παρουσίαση/Προβολή

ΑΣΠΑΙΤΕ-E4α-Κοϊτσάνου-Βιολογία
(DEMO-OTA247) - Ευσταθία Κοϊτσάνου
Περιγραφή Μαθήματος
Έως τώρα είδαμε ότι οι οργανισμοί χρειάζεται να εξασφαλίζουν ενέργεια από το περιβάλλον τους, για να διατηρούν τη δομή και τη λειτουρ- γικότητά τους. Στη συνέχεια θα δούμε ότι παράλληλα είναι υποχρεωμένοι να επεξεργάζονται πληροφορίες. Αυτό συμβαίνει, γιατί τα δομικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά των οργανι- σμών είναι το αποτέλεσμα της έκφρασης μιας σειράς πληροφοριών, τις οποίες κάθε οργανισμός κληρονομεί από τους προγόνους του και κληροδοτεί στους απογόνους του. Οι πληροφορίες αυτές χαρακτηρίζονται ως κληρονομικές ή γενετικές και είναι καταγραμμένες στο μόριο του DNA. Η μελέτη του DNA και κυρίως του τρόπου με τον οποίο οι γενετικές αυτές πληροφορίες καταγράφονται σ' αυτό και στη συνέχεια εκφράζονται και μεταβιβάζονται στην επόμενη γενιά είναι μερικά από τα αντικείμενα επιστήμης της Γενετικής. Από το 1865, που ο Αυστριακός μοναχός Γ. Μέντελ έθεσε τις βάσεις της, έως σήμερα, που έχει γίνει δυνατή η σύνθεση DNA σε δοκιμαστικό σωλήνα, η πρόοδος της επιστήμης αυτής είναι εντυπωσιακή. Ιδιαίτερα στα χρόνια που ακολούθησαν την ανακάλυψη της δομής του DNA η γενετική έρευνα έχει αποδειχτεί από τις πιοενδιαφέρουσες και παραγωγικές στο χώρο των θετικών επιστημών. Δεν είναι μάλιστα τυχαίο ότι στις μέρες μας, που η επέμβαση στην έκφραση του γενετικού υλικού είναι πλέον γεγονός, το ενδιαφέρον για τη Γενετική έχει απλωθεί πολύ πέρα από το στενό κύκλο των ερευνητών της. Πολιτικοί, δικηγόροι, διανοούμενοι, επιχειρηματίες αλλά και απλοί άνθρωποι μετέχουν σε μια παγκόσμια συζήτηση, στην οποία τα πιο φιλόδο- ξα όνειρα του ανθρώπου αναμετρώνται με τους πιο βαθείς φόβους για τις συνέπειες των εφαρμογών της.
Το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από τη δημιουργία ενός κυττάρου ως τότε που και το ίδιο θα παράγει τους απογόνους του, ονομάζεται κυτταρικός κύκλος ή κύκλος ζωής του κυττάρου. Τον κύκλο αυτό, αν και αποτελεί μια συνεχή διαδοχή γεγονότων, τον χωρίζουμε σε δύο φάσεις, στη μεσόφαση και στη μιτωτική διαίρεση ή μίτωση, προκειμένου να τον περιγράψουμε και να τον μελετήσουμε καλύτερα. Η μεσόφαση παρεμβάλλεται σε δύο διαδοχικές μιτωτικές διαιρέσεις και αντιπροσωπεύει το 90% έως 95% της διάρκειας του κυτταρικού κύκλου. Τα κύτταρα κατά τη διάρκειά της φαίνεται να «αδρανούν», γιατί δεν παρατηρούνται έντονα κινητικά φαινόμενα στο χώρο του πυρήνα. Στην πραγματικότητα όμως αποτελεί αφ' ενός περίοδο αύξησης του όγκου του κυττάρου και αφ' ετέρου περίοδο προετοιμασίας του κυττάρου για την επικείμενη διαίρεσή του. Αυτό σημαίνει έντονες μεταβολικές διαδικασίες (διπλασιασμό του DNA, σύνθεση mRNA, tRNA, πρωτεϊνών κτλ.).
Στο τέλος της μελέτης αυτού του κεφαλαίου θα μπορείτε:
- Να αναγνωρίζετε τη σημασία του όρου «γενετική πληροφορία» και να περιγράφετετους μηχανισμούς αποθήκευσης, διατήρησης, μεταβίβασης και έκφρασής της.
- Να αναφέρετε και να περιγράφετε τα είδη κυτταρικής διαίρεσης.
- Να αναγνωρίζετε τη σημασία της κυτταρικής διαίρεσης για το κύτταρο και κατ' επέκταση για τον οργανισμό
- Να αιτιολογείτε τις επιπτώσεις των αλλαγών της γενετικής πληροφορίας για τον οργανισμό.
- Να ερμηνεύετε εφαρμογές των ερευνών σχετικά με το γενετικό υλικό, και να αιτιολογείτε τις δυνατότητες αξιοποίησής τους σε τομείς της καθημερινής ζωής.
Ημερομηνία δημιουργίας
Πέμπτη 30 Μαρτίου 2023
-
Περιεχόμενο μαθήματος
ΓΕΝΕΤΙΚΗ
4.1 Κύκλος ζωής του κυττάρου
4.2 Μοριακή Γενετική
4.3 Κυτταρική διαίρεση
4.4 Γονιδιακές μεταλλάξεις - Χρωμοσωμικές ανωμαλίες
4.5 Γενετική Μηχανική
Μαθησιακοί στόχοι
Στο τέλος της μελέτης αυτού του κεφαλαίου θα μπορείτε:
- Να αναγνωρίζετε τη σημασία του όρου «γενετική πληροφορία» και να περιγράφετετους μηχανισμούς αποθήκευσης, διατήρησης, μεταβίβασης και έκφρασής της.
- Να αναφέρετε και να περιγράφετε τα είδη κυτταρικής διαίρεσης.
- Να αναγνωρίζετε τη σημασία της κυτταρικής διαίρεσης για το κύτταρο και κατ' επέκταση για τον οργανισμό
- Να αιτιολογείτε τις επιπτώσεις των αλλαγών της γενετικής πληροφορίας για τον οργανισμό.
- Να ερμηνεύετε εφαρμογές των ερευνών σχετικά με το γενετικό υλικό, και να αιτιολογείτε τις δυνατότητες αξιοποίησής τους σε τομείς της καθημερινής ζωής.
Βιβλιογραφία
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΕΥΧΟΣ Α’
Γ’ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
Ομάδας Προσανατολισμού θετικών Σπουδών & Σπουδών Υγείας
ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩN «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ»