Μεθοδολογία παραγωγής λόγου για τις τρεις τάξεις του λυκείου.

Ι. ΤΡΟΠΟΣ  ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗΣ

1. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ: (20/40)

1.1 Κάλυψη των ζητουμένων του θέματος με επαρκείς απαντήσεις   

1.2  Επιχειρηματολογία, τεκμηρίωση

1.3  Πνευματική ωριμότητα

2. ΕΚΦΡΑΣΗ: (12/40)

2.1  Γραμματική και ορθογραφία

2.2  Σύνταξη

2.3  Λεξιλόγιο 

3. ΔΟΜΗ-ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ: (08/40)

3.1  Ιεράρχηση απαντητικού υλικού

3.2  Παραγραφοποίηση σχεδίου

3.3  Σύνδεση εκφραστική και λογική μεταξύ :

α) των μερών της έκθεσης                 

β) των ζητουμένων και

γ) των παραγράφων

ΙΙ. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ

ΘΕΜΑ ΓΙΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Ως εκπρόσωπος του δεκαπενταμελούς συμβουλίου του σχολείου σας έχετε αναλάβει να παρουσιάσετε σε εκδήλωση του πολιτιστικού συλλόγου της περιοχής σας τις απόψεις σας ως προς τη σχέση της ανθρώπινης πλεονεξίας με τον υλικό ευδαιμονισμό και να προτείνετε τρόπους για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Η ομιλία σας δεν πρέπει να ξεπερνά τα 10΄ (500-600 λέξεις).

ΜΕΘ. 1. Εντοπίζουμε και ερμηνεύουμε οποιαδήποτε άγνωστη ή δυσνόητη λέξη ή φράση.

ΜΕΘ. 2. Εντοπίζουμε και αριθμούμε τα δεδομένα και τα ζητούμενα του θέματος.

ΜΕΘ. 3. Καταστρώνουμε σχέδιο απάντησης των ζητουμένων με λέξεις και ολιγόλογες φράσεις. Πρώτα γράφουμε τους τίτλους όλων των ζητουμένων κι έπειτα απαντούμε στο Ζ1.

ΜΕΘ. 4. Ιεραρχούμε τις απαντήσεις κάθε ζητουμένου τοποθετώντας πρώτα τα επουσιώδη, τα ειδικά και επί μέρους και έπειτα τα ουσιώδη και γενικά ή και αντίστροφα.

ΜΕΘ. 5. Αποφασίζουμε ποια απαντητικά στοιχεία θα βάλουμε σε κάθε παράγραφο σεβόμενοι τη διατύπωση του θέματος και λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία και την ποσότητα του απαντητικού υλικού.

ΜΕΘ. 6. Έχοντας έτοιμο πλέον το σχέδιο, γράφουμε τον πρόλογο. Σ’ αυτόν επιβάλλεται να σεβαστούμε το επικοινωνιακό πλαίσιο που καθορίζεται από το θέμα. Χρειάζεται επίσης να αποφεύγουμε κοινότοπες εκφράσεις και χιλιοειπωμένα στοιχεία, όπως: «ο άνθρωπος ως κοινωνικό ον», «από αρχαιοτάτων χρόνων ο άνθρωπος», «είναι γενικά αποδεκτό» κτλ.

ΜΕΘ. 7. Τελειώνοντας τον πρόλογο πρέπει να προετοιμάσουμε τον αναγνώστη-διορθωτή για την επόμενη παράγραφο, για το πρώτο ζητούμενο. Το ίδιο είναι απαραίτητο να κάνουμε και στη μετάβαση από § σε §, από Ζ σε Ζ.

ΜΕΘ. 8. Ο επίλογος, που είναι μια σύντομη παράγραφος, συνοψίζει την ανάπτυξη του κυρίως θέματος, αναφέρεται στις μελλοντικές προοπτικές για το αναλυόμενο θέμα, αλλά δεν εισάγει νέα επιχειρήματα για την ανάπτυξη του θέματος.

ΜΕΘ. 9. Μετά την ολοκλήρωση του γραπτού διορθώνουμε αρχικά την έκφραση, γραμματική, ορθογραφία, κυριολεξία, ακριβολογία, αρχίζοντας από τον επίλογο και προχωρώντας αντίστροφα, για να μην υπάρχει νοηματική συνέχεια, η οποία πιθανώς θα μας αποσπάσει την προσοχή από τη διόρθωση της έκφρασης.

ΜΕΘ. 10. Έπειτα, διαβάζοντας από τον πρόλογο προς τον επίλογο ελέγχουμε τη σύνδεση των παραγράφων και την επάρκεια της επιχειρηματολογίας και επιφέρουμε, όπου κρίνουμε αναγκαίο, τις δυνατές μεταβολές, προσθήκες, διορθώσεις κτλ.

ΜΕΘ. 11. Τέλος, ελέγχουμε τις απαιτήσεις του θέματος ως προς το επικοινωνιακό πλαίσιο και την προσαρμογή μας σε αυτές.